نکاتی در تحلیل و طراحی سازهها
برچسب : نکاتی در تحلیل و طراحی سازهه, نویسنده : محمد مجاز shantag بازدید : 234
امروزه تحلیل و طراحی سازهها عمدتاً با استفاده از فناوری رایانهای صورت
میگیرد.
اگر چه سرعت و سهولت در تعریف مدلهای تحلیلی و اخذ جواب میتواند فرصت
کنترل و بررسی جوابها را محدود نماید، معهذا با توجه نمودن به نکات ذکر شده
در این مقاله در جهت کسب اطمینان از درستی و مناسب و بجا بودن اطلاعات ورودی
سازنده مدل و روش تحلیلی بکار گرفته شده، میتوان از بروز خطاهایی که
بهراحتی پیش میآید اجتناب نمود.
البته خطاهای بنیادی ناشی از قضاوت نامناسب مهندسی و تعبیر نامناسب
واقعیتهای فیزیکی سازهای (واقعی) خارج از شمول بحث این مقاله است.
1 - نرمافزارهای مورد استفاده
برای یک سازهی "معمولی" استفاده از نرمافزارهایی مثل برنامههای ETABS
،STAAD.Pro و SAP مناسب و کافی میباشد. بعضی از نرمافزارها مثل ANSYS
امکانات بیشتری داشته و در عین حال سنگینتر میباشد.
بهلحاظ کاربری، نرمافزار ETABS برای یک ساختمان مسکونی (یا اداری، تجاری)
قابل استفادهتر است. در صورتی که نرمافزاری مثل SAP برای تحلیل سازههای
متنوعتری میتواند مفید باشد. به هر حال چون اصول و مبانی مورد استفاده در
این نرمافزارها یکسان میباشد، علیرغم ظاهر متفاوت، در صورتی که کاربرد
خاصی را پوشش دهند، با هم فرقی نخواهند داشت.
قبل از کاربری یک نرمافزار، باید با ویژگیهای آن آشنا شد. در این مورد هدف
اصلی از آشنایی، این نیست که به سرعت مدل ساخت و تحلیل نمود (گرچه چنین تسلطی
نیز مفید است) بلکه منظور از آشنایی با یک نرمافزار عبارت است از آشنایی با
اصول و مبانی بکار رفته در هر دستوری از نرمافزار.
لازم است روشهای تحلیلی مورد نظر ابتدا در مورد چند مثال ساده امتحان شده و
پس از کسب آشنایی با روش، شرایط تکیهگاهی ...، نوع بارگذاری، حالات
بارگذاری... در مورد سازههای (پیچیده) بکار رود. برای مثالهای حل شده
میتوان از مراجع مختلف تحلیل سازهها کمک گرفت.
در ضمن دستور کمک و راهنما (Help) که در آن کلیهی دستورات برنامه شرح داده
شده است، بهطور معمول دارای پروندهها و پوشههای زیر است:
مثالهایی (Examples) از نحوهی شروع کار با نرمافزار (برای مبتدیان)،
امکانات مختلف نرمافزار مثل انواع تحلیلهای استاتیکی، دینامیکی، بارهای
فزاینده و...
مثالهای تأیید نرمافزار (Verification Examples) که جوابهای مثالهای
خاصی از مراجع مختلف برگرفته و با جوابهای مدل نظیر نرمافزار مقایسه شده
است.
مراجع نظری و یا استانداردهای مورد استناد نرمافزارها (گاهی بعضی از این
مراجع نیز پیوست نرمافزار است).
2- پیش فرضهای نرمافزارها
هر نرمافزاری در موارد متعددی برمبنای پیش فرضهایی کار میکند که این پیش
فرضها (یا موارد قرارداری اولیه) بیشتر برمبنای عرف و عادت رایج مهندسان
کشور تهیهکنندهی نرمافزار، انتخاب شده است. برای نمونه نرمافزار SAP در
مصالح فولادی مبنای فولاد قراردادی و یا پیش فرض را A36 که تا حدودی قویتر
از فولاد (S235JR (ST37-2 میباشد منظور نموده است و کاربر باید از این فرض
آگاه باشد.
در مثالی دیگر، در طراحی اعضاء یک سازهی اسکلتی، نرمافزار، پارامترهای
طراحی را بهصورت ترکیبی از پیش فرضها و دادههای مدل در نظر گرفته و به
نسبت تنش میرسد، در طراحی یک عضو، متغیرهای متعددی دخیل میباشد، همچون
طول عضو (ضریب طول موثر...) طول آزاد بال فشاری و... طراح باید از تکتک
متغیرها آگاه باشد.
مثلاً ممکن است در شرایطی برای تیر داخل یک کف، در جایی که بال فشاری آن مقید
است نرمافزار هیچگونه قید جانبی منظور ننماید و یا مثلاً در شبیهسازی یک
تیر لانه زنبوری، متغیرهای طراحی مناسب فرض شده است یا خیر؟
3- تغییر شکلها و تعادل نیروها
تعادل نیروهای وارد به سازه در شرایط مختلف، با استفاده از واکنشهای
تکیهگاهی، همیشه باید مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. چنین تعادلی به سادگی
میتواند بهم بخورد (در واقع در روش تحلیل، تعادل همواره برقرار است ولی
شرایطی غیر از شرایط مورد نظر میتواند ایجاد شود) و این حالت میتواند
اثرات سویی داشته باشد.
در بررسی تعادل نیروها باید دقت داشت که بسیاری از نرمافزارها، واکنشهای
مربوط به انواع متفاوت تکیهگاهها (مثلاً بدون نشست و تکیهگاههای فنری) را
در یک صفحه (پنجرهی) واحد نشان نمیدهد و باید به این نکته توجه نموده و
جداگانه مقدار هر یک و یا جمع آنها را دید.
در عین حال به تغییر شکلهای سازه نیز باید توجه کافی داشت. از طرف دیگر حدود
تغییر شکل و حدود نیرو، هر دو، مهم است.
ما را در سایت hot page دنبال می کنید